Η Ένωση Ελλήνων Χημικών (Ε.Ε.Χ.) μελέτησε με προσοχή την πρόταση του ΥΠΔΒΜΘ για το Νέο Λύκειο και εκτιμά ότι βρίσκεται στην κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού του Εκπαιδευτικού Συστήματος και της ενίσχυσης του κύρους και της κοινωνικής αποτελεσματικότητας
του Λυκείου, χωρίς να παραγνωρίζει το γεγονός ότι στην πρόταση υπάρχουν αρκετά στοιχεία τα οποία πρέπει να διασαφηνιστούν.
Η Ε.Ε.Χ. ήδη από τον Ιούνιο του 2009 είχε επεξεργαστεί προτάσεις για το Νέο Λύκειο, τις οποίες κατέθεσε στην Επιτροπή Μπαμπινιώτη το Σεπτέμβριο του 2009. Σε αυτές είχε επισημάνει την ανάγκη βαθμιαίας εξειδίκευσης στο Λύκειο με στόχους αφενός την καλύτερη εκπαίδευση των μαθητών σε γνωστικά αντικείμενα που θα επιλέγουν με βάση τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντά τους, αφετέρου δε τον εκσυγχρονισμό του Λυκείου και τη βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Ειδικότερα:
Για την Α΄ Λυκείου
Θεωρούμε ότι η ενίσχυση της διδασκαλίας των βασικών αντικειμένων ( Ελληνική Γλώσσα- Μαθηματικά- Φυσικές Επιστήμες) θα άρει την πολυδιάσπαση της γνώσης και θα δημιουργήσει καλύτερες προϋποθέσεις για την οικοδόμηση νέας γνώσης και την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης.
Ειδικότερα, στην Α΄Λυκείου υπάρχει μια μικρή αύξηση των ωρών διδασκαλίας των ΦΕ, λόγω της εισαγωγής και διδασκαλίας για πρώτη φορά της Βιολογίας στην Α΄ Λυκείου, στοιχείο που κατά τη γνώμη μας συμβάλλει στον καλύτερο εγγραμματισμό των μαθητών στις Φυσικές Επιστήμες. Επίσης, θετική θεωρούμε και τη δέσμευση του υπουργείου ότι δεν θα υπάρχουν πια μονόωρα μαθήματα.
Ελπίζουμε, ότι η δέσμευση αυτή θα ισχύσει και για τη διδασκαλία της Χημείας στο Γυμνάσιο, όπου η μονόωρη διδασκαλία της αναιρεί τόσο τον εργαστηριακό χαρακτήρα, όσο και την ολοκληρωμένη και αποτελεσματική διδασκαλία του μαθήματος.
Ζητήματα προς διευκρίνιση
- Η ένταξη των τριών επιστημών υπό τη σκέπη του κοινού τίτλου «Φυσικές Επιστήμες» απαιτεί τη διευκρίνιση του τρόπου ανάθεσης και διδασκαλίας του μαθήματος. Θεωρούμε εύλογο ότι τα μαθήματα θα είναι διακριτά, όπως και οι αναθέσεις. Επίσης, θεωρούμε ανησυχητικό το ότι υποβαθμίζεται η συμβολή της βαθμολογίας των τριών μαθημάτων στο γενικό μέσο όρο βαθμολογίας.
- Ερευνητική εργασία (project): Απαιτείται η διασαφήνιση:
α. των κανόνων πραγματοποίησης και αξιολόγησης της ερευνητικής εργασίας
β. του βαθμού και του τρόπου συμμετοχής κάθε κλάδου στη διαδικασία εκπόνησής της.
Κατά την εκτίμηση της Ε.Ε.Χ. για να αποφευχθούν φαινόμενα εκφυλισμού της ερευνητικής εργασίας, αλλά και να μεγιστοποιηθεί το όφελος από τη συνεργασία, τη διερεύνηση και την ανάπτυξη μεταγνωστικών ικανοτήτων, η εκπόνηση της εργασίας θα πρέπει να πραγματοποιείται κυρίως στο σχολείο και υπό τη διαρκή επίβλεψη και ενίσχυση του υπεύθυνου εκπαιδευτικού.
Για τη Β΄ Λυκείου
Ζούμε σε μια εποχή ραγδαίων επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων που καθορίζουν όλο και περισσότερο την καθημερινότητα, όπως:
- Ρύπανση του περιβάλλοντος (ακτινοβολίες, υπερθέρμανση του πλανήτη, τρύπα του όζοντος, ευτροφισμός, όξινη βροχή κ.ά.),
- Διατροφικές κρίσεις,
- Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα,
- Χρήση πυρηνικής ενέργειας,
- Ανάγκη για αειφορία και βιώσιμη ανάπτυξη,
- Διαχείριση φυσικών πόρων,
- Διαχείριση απορριμμάτων.
Παρότι στη Β Κατεύθυνση της Β’ Λυκείου οι ώρες της Χημείας (αλλά και της Φυσικής και της Βιολογίας) μηδενίζονται, θεωρούμε ότι η εισαγωγή του μαθήματος «Αρχές Φυσικών και Περιβαλλοντικών Επιστημών», θα συμβάλλει στην ανάπτυξη επιστημονικής και περιβαλλοντικής ευαισθησίας των μαθητών. Ωστόσο εκτιμούμε πως η μείωση των ωρών διδασκαλίας της Χημείας και γενικότερα των Φυσικών Επιστημών για τους μαθητές που επιλέγουν την κατεύθυνση Β είναι υπερβολική. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως αντίστοιχη μείωση δεν παρατηρείται στα Μαθηματικά, ούτε στην Ελληνική Γλώσσα για τους μαθητές που επιλέγουν την Α κατεύθυνση.
Σύμφωνα με τα παραπάνω θεωρούμε ότι:
α) Η διδασκαλία του μαθήματος «Αρχές Φυσικών και Περιβαλλοντικών Επιστημών», μόνο 2 ώρες την εβδομάδα δεν είναι επαρκής για να καλύψει το εύρος των γνώσεων και ικανοτήτων που είναι αναγκαίο να αποκτήσει ο μελλοντικός πολίτης σε ζητήματα, ρύπανσης, διατροφής κλπ. Ως εκ τούτου προτείνουμε να διδάσκεται το μάθημα 4 ώρες την εβδομάδα.
β) Το συγκεκριμένο μάθημα, θα πρέπει να δίνεται με πρώτη ανάθεση στο σύνολο των εκπαιδευτικών του κλάδου ΠΕ04.
Για τη Γ΄ Λυκείου
Θεωρούμε θετικό ότι με το προτεινόμενο σύστημα κατευθύνσεων, μετά από 13 χρόνια ανορθολογισμού, οι σχολές και τα τμήματα της σημερινής τεχνολογικής κατεύθυνσης (περισσότερες από 120) οι οποίες απαιτούν ισχυρό υπόβαθρο Χημείας (Χημικό, Χημικών Μηχανικών, Επιστήμης Υλικών, Τεχνολογίας Τροφίμων και Διατροφής κλπ.) θα δέχονται φοιτητές με τις απαραίτητες γνώσεις Χημείας.
Αποκαθίσταται με αυτόν τον τρόπο μία σοβαρή στρέβλωση του υπάρχοντος συστήματος η οποία είχε δυσμενείς επιπτώσεις στην εξέλιξη των ίδιων των φοιτητών και στη λειτουργία των τμημάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Εκτιμούμε ότι το προτεινόμενο ωρολόγιο πρόγραμμα είναι ένα ισορροπημένο πρόγραμμα, που δίνει τη δυνατότητα επεξεργασίας σε βάθος των αντικειμένων που επιλέγει ο μαθητής και τον διευκολύνει στην ομαλή μετάβασή του στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, χωρίς να αναιρεί τον αυτόνομο χαρακτήρα του Λυκείου.
Επιπλέον η δυνατότητα εμβάθυνσης στα επιθυμητά αντικείμενα στα πλαίσια του σχολείου, ενδεχομένως θα ελαχιστοποιήσει την ανάγκη πρόσθετης προετοιμασίας απελευθερώνοντας χρόνο για τους μαθητές και εξοικονομώντας πόρους για τις οικογένειές τους.
Ζητήματα προς διευκρίνιση
Παιδαγωγικά Τμήματα: Με δεδομένο ότι οι εκπαιδευτικοί της προσχολικής και της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης καλούνται να διδάξουν στους μαθητές κυρίως Γλώσσα, Μαθηματικά και Φυσικές Επιστήμες, θεωρούμε αναγκαίο η πρόσβαση στις Σχολές αυτές να είναι δυνατή από τις κατευθύνσεις Α΄ και Β΄, ενδεχομένως και με ποσόστωση, ώστε να διασφαλίζεται η κρίσιμη εκείνη μάζα δασκάλων που θα έχουν το απαραίτητο υπόβαθρο και την ικανότητα να διδάσκουν αποτελεσματικά το σύνολο των διδασκόμενων αντικειμένων.
Συμπερασματικά
Η Ένωση Ελλήνων Χημικών (Ε.Ε.Χ.) είχε εδώ και χρόνια εντοπίσει την ανάγκη για τολμηρές αλλαγές και εκλογίκευση στην Εκπαίδευση, η οποία έχοντας διευρύνει περισσότερο από κάθε Ευρωπαϊκή χώρα τον αριθμό των αντικειμένων διδασκαλίας δεν μπορούσε να εστιάσει στην καλλιέργεια ενός βασικού υπόβαθρου πάνω στο οποίο η γνώση οικοδομείται σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου.
Με βάση αυτή την παραδοχή εκτιμά ότι το σχέδιο του ΥΠΔΒΜΘ αναδιατάσσει προς τη σωστή κατεύθυνση τη δομή και το πλαίσιο λειτουργίας της Ανώτερης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, υπηρετώντας τις ανάγκες των μαθητών.
Εκτιμάται ότι η σωστή εφαρμογή του θα συμβάλλει στην αποκατάσταση του κύρους του Λυκείου και στην άνοδο του μαθησιακού επιπέδου των ελλήνων μαθητών.
Επισημαίνουμε ότι η ανάγκη για έμφαση στον εγγραμματισμό των μαθητών στην Α΄ Λυκείου και σταδιακή εμβάθυνση στις ειδικότητες, είναι αναγκαία και στα ΕΠΑΛ.
Προϋποθέσεις, όμως, για την αποτελεσματικότητα των αλλαγών είναι:
- Να μη σημειωθεί πληθώρα αποσπασματικών αλλαγών και τροποποιήσεων υπό την πίεση συντεχνιακών συμφερόντων, οι οποίες θα υποσκάψουν την έμφαση που δίνεται στα βασικά μαθήματα ως πυλώνες συγκρότησης της μάθησης, της κριτικής σκέψης και της ικανότητας των μαθητών να μαθαίνουν δια βίου.
- Οι αλλαγές να συνοδευτούν από κατάλληλα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών (ΑΠΣ) για κάθε μάθημα.
- Να διασαφηνιστεί πλήρως το πλαίσιο εφαρμογής των αλλαγών και ιδίως της ερευνητικής εργασίας, να επιμορφωθούν κατάλληλα οι εκπαιδευτικοί, από τις ικανότητες των οποίων καθορίζεται η επιτυχία ή η αποτυχία κάθε αλλαγής.
- Οι αλλαγές που θα γίνουν στην Υποχρεωτική Εκπαίδευση να είναι σε αρμονία με το σύστημα που θα ισχύει στην ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
- Να συνοδευτεί από ένα εξίσου ορθολογικό σύστημα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, το οποίο θα διασφαλίζει το αδιάβλητο και τις ίσες ευκαιρίες.
Σε αυτή την κατεύθυνση είμαστε πρόθυμοι και έτοιμοι να συμβάλλουμε με προτάσεις, που απορρέουν από το θεσμοθετημένο ρόλο μας ως σύμβουλοι του κράτους σε θέματα που συνδέονται με τη χημεία και τη χημική εκπαίδευση.
Για τη Διοικούσα Επιτροπή της ΕΕΧ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ ΦΩΤΗΣ ΜΑΚΡΥΠΟΥΛΙΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου